جوهرزدایی: تقلیل دین به عرفان‌های نوظهور (مطالعه موردی: تحلیل گفتمان انتقادی برنامه‌های پرگار از شبکه بی‌بی‌سی فارسی)

نویسندگان

  • خدیجه آقائی استادیار دپارتمان زبان‌های خارجه، دانشکده علوم انسانی و تربیت بدنی دانشگاه گنبد کاووس
  • عارف دانیالی استادیار دپارتمان الهیات، گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشکده علوم انسانی و تربیت بدنی دانشگاه گنبد کاووس (نویسنده مسئول)
چکیده مقاله:

مقاله پیش‌رو با تحلیل گفتمان انتقادی 24 برنامه از مجموعه.برنامه­های.پرگار شبکة.تلویزیونی.بی­بی­سی فارسی.می­خواهد نشان.دهد که.چگونه.گفتمان.هژمونیکِ مسلط بر این مجموعه برنامه ـ گفتمان.سکولاریسم ـ سعی در القای این ایده.دارد که دین.در جهان.معاصر تنها در شکل.عرفان­های.نوظهور یا معنویت.های شخصی می­تواند به حیات خود ادامه دهد؛ دینی که از قلمروی.عمومی غایب.است. در راستای.صورت‌بندی.این شکل.دین­ورزی، از طریق.دوقطبی­‌سازی‌هایی.همچون کارشناسان مدرن ـ‌ مراجع سنتی، عرفان ـ فقه، گوهر دین ـ مناسک دین، فردگرایی ـ مرجعیت­گرایی می­کوشد از تمامی عناصری که در میان دینداران سنتی همچون ذاتیات و مسلمات فرض شده، جوهرزدایی کند. «دین.پیرایی» و «دین­زدایی» دو رویکردی است که سکولاریسم برای جوهرزدایی از دین بکار می­گیرد. تحت.این رویۀ جوهرزدایی است که دین. به چیزی نحیف.و خنثی بدل.می‌شود و دیگر در زندگی.اجتماعی.همچون.پدیداری عینی قابل تشخیص نخواهد بود.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل گفتمان انتقادی سیاست‏گذاری ارتباطی بی‏بی‏سی فارسی

رسانه‏ ها در زندگی امروز ما به جزو لاینفک زندگی مدرن تبدیل شده‏اند و در تصمیم‏گیری‏های سیاسی نقشی اساسی در اقناع مخاطب به عهده می‏گیرند. بی بی سی فارسی بخشی از سازمان رسانه‏ای پیچیده بین‏المللی است که هدایت‏کنندۀ سلیقه عمومی است؛ قدیمی‏ترین رسانه دنیا است و در عین حال از نتایج علوم مرتبط با رسانه برای اقناع مخاطب استفاده می‏کند. سیاست ارتباطی به عنوان مجموعه‏ای از اصول و هنجارها برای رفتار راهب...

متن کامل

کاربرد تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه از عربی به فارسی

رویکرد گفتمانی برخلاف نگرش متن محور،همه عوامل مؤثر در شکل گیری معنا در متن را مورد توجه قرار می دهد و علاوه بر جنبه های زبانی متن، بافت موقعیتی و در کل فرازبان را نیز در نظر می گیرد و در نوع انتقادی آن به ایدئولوژی و روابط قدرت به عنوان عامل جهت دهنده به متن توجه می شود؛ چنین رویکردی بر خلاف نگرش جزئی نگر متن محور، شناختی همه جانبه از متن به مترجم می دهد. بر این اساس، نگارنده در مقاله حاضر برآن...

متن کامل

تحلیل گفتمان انتقادی سیاست‌های رسانه‌ای بی‌بی‌سی فارسی (مطالعه موردی: برنامه «صفحه 2 آخر هفته»)

هدف این پژوهش شناسایی و تحلیل شگردهای گفتمانی مورد استفاده در برنامه «صفحه 2 آخر هفته» پخش شده از شبکه بی‌بی‌سی فارسی در سال‌های 94 و 95 هست. تلاش بر آن بوده تا ابتدا با استفاده از تکنیک‌ها و مقوله‌های گفتمانی، شگردهای گفتمانی برنامه را شناسایی و سپس با بهره از روش تحلیل گفتمان انتقادی این برنامه مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گیرد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که برنامه مذکور از شگردهای تخاصم گفتم...

متن کامل

سکولاریزم و خشونت نمادین در گفتمان تلویزیونی: تحلیل گفتمانی برنامه «پرگار» تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی

  این مقاله با بررسی چهار برنامة «پرگار» در تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی دربارة «نسبت» دین و مدرنیته و به‌طور خاص، اسلام وسیاست، با روش تحلیل گفتمانی، نتیجه‌ می‌گیرد که گفتار غالب پرگار، «سکولاریزم» فلسفی و اعتقادی،و سیاسی است. این دو گفتار، ضمن نفی و انکار پیوند دین و سیاست و طرد انگار...

متن کامل

زن در ضرب‌المثل‌های فارسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

پژوهش حاضر به تحلیل ‌انتقادی گفتمان ضرب‌المثل‌های زنان و مقایسة آن‌ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و‌ حکم می‌پردازد. پیکرۀ بررسی‌شده شامل همة ضرب‌المثل‌های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی ـ متیسن، به‌ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه‌های کیفی و کمی است. مؤلفه‌های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبۀ پایایی پرسش‌نامه‌ها بر اساس...

متن کامل

بررسی تطبیقی رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان

چکیده «رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» یکی از روش­های کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاس­دهندۀ شفاف و آینه­واری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت می­شود. خود این رویکرد از دو گرایش عمده تشکیل شده است که عبارتند از: الف) تحلیل گفتمان فوکویی؛ ب) تحلیل گفتمان انتقادی. برای شناخت بهتر این رویکرد، می­بایست به ت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 49

صفحات  -

تاریخ انتشار 2020-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023